14 Molens in de Vlaamse Ardennen
Windmolens en watermolens zijn beide oude vormen van technologie die werden gebruikt om mechanische energie op te wekken en te gebruiken voor verschillende doeleinden, zoals het malen van graan, het pompen van water of het aandrijven van machines.
Windmolens zijn in België al sinds de 13e eeuw aanwezig en zijn een integraal onderdeel van onze cultuur en landschap geworden. Deze molens werden gebruikt om windenergie om te zetten in mechanische energie om het malen van granen, het persen van o.i. of het zagen van hout mogelijk te maken. Tijdens de hoogtij dagen van de Belgische molens waren er duizenden in het hele land, waarvan er vandaag nog steeds veel zijn behouden en gerestaureerd als cultureel erfgoed.
Watermolens, daarentegen, waren in het verleden een belangrijke bron van mechanische energie voor vele industrieën, waaronder het malen van graan, het zagen van hout, het pletten van koper en het smeden van ijzer. Watermolens zijn meestal gebouwd op de oevers van beken, rivieren of kanalen en gebruiken het stromende water om de raderen van de molen aan te drijven. Hoewel veel watermolens in de loop der jaren zijn afgebroken of in onbruik zijn geraakt, zijn er nog steeds een aantal prachtige voorbeelden van deze oude technologie bewaard gebleven en in staat om te worden bezocht en bestudeerd.
Hoewel zowel windmolens als watermolens in de moderne wereld zijn vervangen door efficiëntere technologieën, blijven deze oude machines belangrijke symbolen van onze geschiedenis en cultuur, en hun architectonische schoonheid trekt nog steeds bewonderaars van over de hele wereld aan.
Bekemolen
De Bekemolen is een windmolenrestant in Mullem, deelgemeente van de Belgische stad Oudenaarde in de Vlaamse Ardennen. De windmolen is sinds 1960 beschermd als monument.
De ronde wit geschilderde stellingmolen werd gebouwd in 1903 door E. Thomaes-Walraet ten oosten van de eeuwenoude Thomaesmolen. De molen werkte tot 1947 en in 1954 werd het binnenwerk gesloopt. In 1965 werd de molen oppervlakkig hersteld en in 2002 werd begonnen met restauratie. De kap en het wiekenkruis werden verwijderd maar restauratie daarvan bleef uit.
Bron: Wikipedia
Adres: Westerring 72, 9700 Oudenaarde
Routes die er langsrijden:
Boembekemolen
De Boembekemolen is één van de vijf watermolens op de Zwalm en ligt centraal in de Zwalmvallei. Bovendien ligt de molen op een steenworp van het Mijnwerkerspad, een oude spoorwegbedding.
De Boembekemolen is het bezoekerscentrum van Natuurpunt in de Vlaamse Ardennen. De Boembekemolen, een prachtig historisch kader, is de ideale uitvalsbasis voor fietstochten en talrijke wandelingen die je op de mooiste plekken brengen.
Bron: Natuurpuntzwalmvallei
Adres: Boembeke 18, 9660 Brakel
Routes die er langsrijden:
De Zwalmmolen
Vandaag is deze molen een toeristische trekpleister, sinds de provincie Oost-Vlaanderen hem in de jaren 1990 onder haar hoede nam. Het gebouw is gerestaureerd en voorzien van een kleine waterkrachtcentrale. En je kan hem bezoeken! Een unieke kans om meer te leren over waterkracht, ingenieuze technieken en de geschiedenis van de Zwalmstreek. Hoe deze molens zijn gemaakt, is net zo interessant als hoe ze werken. Wist je dat er maar liefst tot 15 verschillende soorten hout gebruikt zijn bij de constructie van zo’n watermolen? Dat geeft je een unieke kijk op hoe watermolens gebouwd zijn vroeger.
Bron: Routeyou
Adres: Rekegemstraat 28, 9630 Zwalm
Routes die er langsrijden:
Hotond
Op deze plaats stond in 1684 al een staakmolen. De staakmolen is in het begin van de 19de eeuw vervangen door een stenen grondzeiler, ingericht als graan- en oliemolen. De molen werd geteisterd door blikseminslag in 1845 en nogmaals door brand in 1910, maar is altijd hersteld. In 1910 is het olieslagwerk verwijderd. Kort na de Tweede Wereldoorlog hebben ze de molen stilgelegd en onttakeld. De binneninrichting is dan weggenomen op een enkele trappen na. Van de zware gewitte romp hebben ze een uitkijktoren gemaakt, als een toeristische attractie bij de herberg "De Hotond". De molen staat op 150 m boven de zeespiegel, het hoogste punt van Oost-Vlaanderen.
Bron: Routeyou
Adres: Zandstraat 4, 9690 Kluisbergen
Routes die er langsrijden:
Huisekoutermolen
Zo'n kleine halve eeuw geleden stond in het West-Vlaamse Waregem een molen te verkommeren. Het was de eeuwenoude Hoogmolen. Twee wereldoorlogen had hij overleefd, maar tegen de tand des tijds was hij niet opgewassen. Hij werd aan zijn lot overgelaten en kwam tot stilstand.
Op deze historische plek, het hoogste punt tussen Schelde en Leie, wilde Paul Bauters een nieuwe molen oprichten. Hij liet zijn oog vallen op de zieltogende Hoogmolen in Waregem en wekte de molen weer tot leven. In 1971 werd de ruïne in Waregem gedemonteerd en overgebracht naar Huise. In de daaropvolgende jaren volgde een grondige restauratie door de inmiddels overleden molenmaker Mariman. In 1975 werd de herbouwde reus feestelijk ingehuldigd en omgedoopt tot Huisekoutermolen, precies op de plek waar zijn voorganger had gestaan.
Bron: Kruisem
Adres: Molenstraat, 9750 Huise (straatverkeersvrij, te voet te bereiken vanaf de Kloosterstraat of Wannegemstraat)
Routes die er langsrijden:
IJzerkotmolen
De IJzerkotmolen is voor het eerst vermeld in 1412. De oorspronkelijke molen was gelegen op de linkeroever van de Zwalm en had verscheidene functies doorheen de eeuwen: korenmolen, papiermolen, ijzersmeedmolen, koperslagmolen en olieslagmolen. Eind 18de eeuw is de molen uitgebreid met een korenmolen op de andere oever van de Zwalm en het gebouw fungeerde dan als dubbelmolen tot 1897. De oliemolen op de linkeroever is dan omgebouwd tot brouwerij van het bier Fidoul, terwijl de korenmolen op de rechteroever in werking bleef tot 1954.
Het historische gebouw op de linkeroever huisvest nu een ambachtelijke bakkerij met taverne. Op de rechteroever staat nog steeds de indrukwekkende 18de-eeuwse korenmolen met maar liefst 4 maalkoppels en een haverpletter.
Sinds 2021 maalt de IJzerkotmolen opnieuw. De molen verwerkt uitsluitend inlandse bakgranen afkomstig van bio-gecertifieerde landbouwers
Bron: IJzerkotmolen
Adres: Galerijpad 2, 9630 Zwalm
Routes die er langsrijden:
Kasteelmolen Schorisse
Deze historische watermolen is de enige nog bestaande molen in deelgemeente Schorisse. Hij ligt aan de Molenbeek en was vanaf de eerste vermelding in 1456 tot aan de Franse overheersing in 1796 eigendom van de Heren van Schorisse. Hun kasteel bevond zich trouwens in de onmiddellijke nabijheid.
De molen maalde tot aan het overlijden van Rufin Vanderdonckt in februari 2020 nog dagelijks. Rufin was de vijfde generatie van deze familie die de molen beroepsmatig gebruikte. De molen kreeg in 2013 het kenteken 'Actieve Molen 2013' van het Molenforum Vlaanderen vzw.
Bron: Maarkedal
Adres: Parkstraat 4, 9688 Maarkedal
Routes die er langsrijden:
Koutermolen
Wie Sint-Martens-Latem zegt, denkt aan de schilders van de befaamde Latemse School. Maar wist je dat er ook een oude windmolen staat waarvan de geschiedenis teruggaat tot de 14e eeuw? Deze bijzondere staakmolen is nog altijd maalvaardig.
In de Koutermolen maak je kennis met de molenaar en kom je te weten hoe hij met de wieken van de molen verschillende boodschappen doorgeeft. Je leert er met andere woorden de codetaal van de molenaars spreken. Daarnaast vertelt de molenaar ook graag honderduit over de geschiedenis van de molen en de werking ervan.
Bron: Openmonumenten
Adres: Molenstraat 8, 9830 Sint-Martens-Latem
Routes die er langsrijden:
Meuleken ’t Dal
Deze kleine, open staakmolen, op hoge teerlingen, is ongetwijfeld een van de oudste en kleinste molens van Oost-Vlaanderen. Het bouwjaar situeert zich vermoedelijk in de eerste helft van de 14e eeuw. Het jaar 1154, zoals soms vermeld, is nogal twijfelachtig.
De houten standaardmolen maakte deel uit van de bezittingen van de Sint-Baafsabdij in Gent en werd al in 1388, naar aanleiding van een herstelling, vermeld. In 1566 werden hagenpreken gehouden door protestanten op de molendam. De molen is beschermd sinds 1944. Het molenaarshuisje is een typisch kleine en lage woning dat beschermd is sinds 1982. Om de nog overblijvende windvang te vrijwaren, werden de omliggende percelen als landschap beschermd sinds 1977.
Bron: Kruisem
Adres: Alfred Amelotstraat 62, 9750 Kruisem
Routes die er langsrijden:
Schietsjampettermolen
In de 16e eeuw stond hier zeker al een standerdmolen. Een storm werd deze op 27 oktober 1959 teveel, en hij ging tegen de vlakte. Zijn opvolger, de huidige molen, is afkomstig uit Houtave. De staak van deze molen dateert uit 1796.
Hij werd 10 juli 1981 naar de huidige standplaats overgebracht. Dit verliep niet zonder problemen. Bij de ontmanteling te Houtave op 10 maart 1981 wilde de plaatselijke veldwachter met een vuurwapen verhinderen dat de molen werd opgeladen. Daarom dat de molen de naam 'Schietsjampettermolen' kreeg. Het gerecht moest ingeschakeld worden om de molen te kunnen verplaatsen.
Bron: Routeyou
Adres: Molenstraat 2, 9772 Kruishoutem
Routes die er langsrijden:
Ter Biestmolen
De Terbiestmolen is een watermolen op de Zwalmbeek in de Zwalmvallei in Nederzwalm, een dorp in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De oudste vermelding dateert van 1063. De molen deed oorspronkelijk dienst voor het malen van graan en voor de productie van van lijnzaad, raapzaad en koolzaad. In 1883 liet de nieuwe eigenaar verbouwings- en vergrotingswerken uitvoeren. Tijdens de Eerste Wereldoorlog is door de Duitse bezetter een generator in de molen gezet voor de productie van elektriciteit. Deze generator staat nog altijd in het bijgebouw van de molen.
De molen was actief tot in 1970. De molen is stilgelegd een jaar nadat molenaar Gerard Leys bij het smeren van de as verongelukte. Sinds juli 1983 is de molen beschermd als monument. Bij verbouwingswerken in 1987-1988 kwam er een taverne en restaurant in de molen.
De Terbiestmolen heeft een belangrijk en zeldzaam aandrijfsysteem met ingebouwd maalsluis. Het water loopt onder de boerderij en het molenhuis en komt ondergronds in het molengebouw uit. Het water drijft 2 ingebouwde waterwielen van het bovenslagtype aan. Een voordeel van dit systeem is dat in de winter verder gemalen kan worden.
Bron: Wikipedia
Adres: Biestmolenstraat 9, 9636 Zwalm
Routes die er langsrijden:
Ter Hengst
De huidige stenen bovenkruier is gebouwd in 1834 ter vervanging van een staakmolen. Volgens documenten stond hier al rond 1275 de eerste molen. De nieuwe molen was oorspronkelijk gebruikt als olie– en graanmolen. In 1872 is de olieslagerij verwijderd en in 1949 zijn alle maalactiviteiten stopgezet. De molen kreeg de status van “beschermd erfgoed” op 30 december 1960. De molen is maalvaardig, heeft drie steenkoppels en doet nu dienst als korenmolen.
Molen Ter Hengst heeft sinds november 2017 opnieuw een molenaar. Wanneer het weer het toelaat, en er voldoende wind is om de wieken te doen draaien, bent u van harte welkom voor een bezoek.
Bron: Molen ter Hengst
Adres: Ommegangstraat 52, 9681 Ronse
Routes die er langsrijden:
Ter Kruissensmolen
In de vijftiende eeuw stond er al een houten staakmolen op deze hoger gelegen plaats. Begin negentiende eeuw is de bestaande staakmolen vervangen door de huidige stenen grondzeiler en ingericht als o.i.- en graanmolen. In 1891 hebben ze de olieslagerij verwijderd. In 1929 zijn de wieken vernietigd tijdens een storm en stopten de activiteiten. Kort na 1940 is het gevlucht weggenomen en is de molen ingericht als woning en dusdanig zo gebruikt tot 1979. In de jaren 2000 is de as met askop verwijderd. De molen bezit een typische ajuinvormige kap op zetel.
Bron: Wikipedia
Adres: Ommegangstraat, Nukerke (Maarkedal)
Routes die er langsrijden:
Tissenhovemolen
De Tissenhovemolen is een houten windmolen in Mater in de Oost-Vlaamse gemeente Oudenaarde. De staakmolen staat op een weids plateau in de Vlaamse Ardennen op 85 meter hoogte. Omwille van zijn uitzonderlijke ligging en panorama, de torens van Gent en Deinze zijn met het blote oog zichtbaar, gebruikten de Duitsers de molen als uitkijkpost tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Deze molen is een van de twee driezolders in Oost-Vlaanderen en daarom ook bijzonder. De Tissenhovemolen heeft de oudste voorgeschiedenis van alle nog bestaande windmolens in Vlaanderen. Hij is al in 1218 vermeld als molendinum de vento quod situm est juxta villam de Materne. De molen in zijn huidige toestand dateert hoogstwaarschijnlijk van rond 1787. In 1928 is een derde steenkoppel toegevoegd. De molen werkte tot ongeveer 1958. In 1976 is de molen gerestaureerd en in 2006 opnieuw; toen kreeg de molen onder andere nieuwe wieken en leien op de kap en windweeg.
Bron: Wikipedia
Adres: Diepe Weg 5, 9700 Mater (Oudenaarde)
Routes die er langsrijden:
- Burreken https://www.de2pktjes.be/post/toeristische-autoroute-burreken
Verrebeekmolen
De Verrebeekmolen ligt in de gemeente Brakel, deelgemeente Opbrakel. Deze molen is gebouwd in 1996 en is een getrouwe kopie van de vroegere molen die om diverse bouwtechnische redenen diende te worden afgebroken en weer opgebouwd.
De molen is het hele jaar door open en iedere laatste zondag van de maand is er verkoop van vers gemalen bloem- en meelproducten (van 12 tot 17 uur). Bestelling kan via de webshop!
Geleid bezoek aan de molen met de nodige deskundige uitleg verstrekt door de molenaar, voor groepen van min. 10 personen, enkel op aanvraag bij de molenaar.
Als de molen open is bent u van harte welkom.
Bron: Verrekeekmolen.be
Adres: Verrebeke, 9660 Brakel
Routes die er langsrijden:
Lees ook
- Ben jij op zoek naar een leuke picknickplaats?
- Leuke daguitstap met kinderen
- Authentieke cafés in de Vlaamse Ardennen
Ben je op zoek naar een unieke manier om de Vlaamse Ardennen te verkennen? Dan is het huren van een oldtimer misschien wel iets voor jou! Met een oldtimer huurauto kun je genieten van het prachtige landschap en de historische charme van de streek op een manier die met moderne auto's niet mogelijk is.
Bij ons kun je terecht voor het huren van diverse oldtimers die perfect zijn voor een dagje uit in de Vlaamse Ardennen. Van klassieke 2pk’tjes, een Méhari tot een ludieke Citroën Dyane, wij hebben voor elk wat wils. Al onze auto's zijn goed onderhouden en worden regelmatig gecontroleerd om ervoor te zorgen dat ze in topconditie zijn.
Onze verhuurprijzen zijn zeer redelijk en we bieden flexibele huurperiodes aan. Of je nu een oldtimer wilt huren voor een paar uur, een dag of zelfs een heel weekend, wij hebben de juiste opties voor jou. Onze huurauto's zijn ook beschikbaar voor bruiloften, jubilea en andere speciale gelegenheden.
Wanneer je bij ons huurt, kunt je erop vertrouwen dat je een onvergetelijke ervaring zult hebben. Onze oldtimers zijn niet alleen een genot om in te rijden, maar ze zijn ook een geweldige manier om indruk te maken op vrienden en familie.
Als je op zoek bent naar een unieke en opwindende manier om de Vlaamse Ardennen te verkennen, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Wij helpen je graag bij het kiezen van de perfecte oldtimer voor uw avontuur.
